Stoltenberg, video konferansla yapılacak iki günlük toplantı
öncesinde gazetecilerin sorularını yanıtladı. Toplantının sonucunu önceden
tahmin edemeyeceğini belirten Stoltenberg, Afganistan konusunda gidilecek yol
hakkında istişarelerin sürdüğünü, tüm müttefiklerin Afganistan'daki barış
sürecini desteklediğini vurguladı.
Stoltenberg, Afganistan'daki tüm tarafların barış sürecini
tarihi bir fırsat olarak görüp iyi niyetle müzakereleri yürütmesini istedi.
"Şu mesajı vermek istiyorum. Taliban şiddeti
azaltmalıdır. İyi niyetle görüşmeler yapıp El Kaide gibi uluslararası terör
gruplarıyla çalışmayarak taahhütlerine bağlı kalmalıdır." diyen
Stoltenberg, NATO'nun sahadaki gelişmeleri izleye devam edeceğini bildirdi.
ABD'nin Taliban ile yaptığı anlaşma gereği 1 Mayıs'ta tüm
uluslararası askerlerin Afganistan'dan çekilmesi gerektiği hatırlatılan
Stoltenberg, bunu hala mümkün görüp görmediği sorusuna şu yanıtı verdi:
"Gerektiğinden fazla kalmakla gereğinden erken ayrılma
arasında doğru dengeyi bulmalıyız. Afganistan'ın yeniden terör örgütlerinin
sığınacağı bir liman haline dönüşmesine izin veremeyiz. Asker sayılarını
sürekli değerlendireceğiz. Mevcudiyetimizi ciddi şekilde azaltmıştık. Birkaç
yıl önce 130 bin askerimiz muharip harekatlardaydı. Şu anda 10 bin civarında ve
eğitim ve danışmanlık misyonundalar. Nispeten az bir sayıyla orada
bulunabilmemiz Afganistanlıların kendi kapasitelerini oluşturmalarına yardım
etmemiz sayesinde mümkün oldu."
Stoltenberg, Taliban'ın Afganistan'daki şiddetin sorumlusu
olduğunu ifade ederek, "İstişare edeceğiz, koordinasyon içinde hareket
edeceğiz ve kararları birlikte alacağız. Müttefikler olarak Afganistan'a
birlikte gittik, birlikte ayarlamalar yapacağız ve zamanı geldiğinde birlikte
ayrılacağız" diye konuştu.
Toplantının gündemindeki konular
ABD'de yine yönetimin iş başına geçmesinden sonraki ilk NATO
Savunma Bakanları Toplantısını düzenleyeceklerini hatırlatan Stoltenberg,
toplantının diğer gündem maddeleri hakkında bilgili verirken de bu yıl
Brüksel'de yapılacak NATO Zirvesine hazırlık yapacaklarını aktardı.
NATO 2030 konsepti hakkında tekliflerinin görüşüleceğini
belirten Stoltenberg, ayrıca NATO üyeleri arasındaki külfet paylaşımı,
Irak'taki NATO misyonu, savunma harcamalarının ve katkıların artırılması,
kritik altyapı ve teknolojilerin durumu, savunma teknolojilerindeki yenilikler,
NATO Stratejik Konsepti, siyasi koordinasyonun artırılması, iklim değişikliği
ile Çin ve Rusya gibi konuları görüşeceklerini bildirdi.
Irak misyonu genişleyecek
Stoltenberg, Irak'taki NATO misyonunun genişletilmesi
konusunda bakanların karar almasını beklediğini kaydetti.
Bu sayede daha fazla NATO personelinin Irak'ta eğitim ve
danışmanlık sağlayacağını vurgulayan Stoltenberg, Irak hükümetinin talebi ve
Küresel Koalisyon ile istişare içinde böyle bir kararın alınacağını aktardı.
Stoltenberg, Irak'taki misyonu kademeli olarak
genişleteceklerini belirterek, "Böylece IŞİD'in geri dönmesini engellemiş
olacağız" dedi.
Savunma harcamaları artıyor
NATO'nun savunma harcamalarına değinen Stoltenberg, 2021'in
savunma harcamalarının arka arkaya arttığı yedinci yıl olacağını söyledi.
Stoltenberg, "201'ten bu yana Avrupalı müttefikler ve
Kanada toplamda fazladan 190 milyar dolar katkı sağladı. 9 NATO üyesinin
gayrisafi milli hasılalarının yüzde 2'sini savunmaya harcamaları bekleniyor. 24
müttefikin ise yatırımlarının yüzde 20'sini ekipmana harcaması bekleniyor.
Bunlar iyi haberler ama bu ivmeyi sürdürmeliyiz" diye konuştu.