Rasthaber - Türkiye ve İran arasındaki Yüksek Düzeyli İşbirliği Konseyi
Altıncı Toplantısı'nın ardından ortak bildiri yayımlandı. Bildiride, PKK/PJAK
ve diğer terör örgütlerine karşı ortak operasyonlar dahil adım atmanın her iki
ülkenin sorumluluğunda olduğu vurgulandı.Türkiye ve İran, ikili ticaret
hacmindeki azalmanın tersine çevrilmesi için yeni ekonomik iş birliği
alanlarının geliştirilmesi taahhütlerini yineledi.
Yayımlanan ortak bildiride şu ifadelere yer verildi:
- "Türkiye Cumhuriyeti ve İran İslam Cumhuriyeti
arasındaki Yüksek Düzeyli İşbirliği Konseyi Altıncı Toplantısı, Türkiye
Cumhuriyeti Cumhurbaşkanı Sayın Recep Tayyip Erdoğan ve İran İslam Cumhuriyeti
Cumhurbaşkanı Sayın Dr. Hasan Ruhani eş-başkanlıklarında ve koordinatör olarak
her iki ülke Dışişleri Bakanları ile Türkiye Cumhuriyeti Enerji ve Tabii Kaynaklar
Bakanı, Hazine ve Maliye Bakanı, İçişleri Bakanı, Sağlık Bakanı, Sanayi ve
Teknoloji Bakanı, Ticaret Bakanı, Ulaştırma ve Altyapı Bakanı ile mevkidaşları
İran İslam Cumhuriyeti Cumhurbaşkanlığı İdaresi Başkanı, Petrol Bakanı,
İçişleri Bakanı, Enerji Bakanı, Yol ve Şehir Planlama Bakanı, Sağlık ve Tıbbi
Eğitim Bakanı’nın katılımlarıyla 8 Eylül 2020 tarihinde video konferans
aracılığıyla düzenlenmiştir.
- İlişkilerini, bölgesel gelişmeleri ve koronavirüs (Kovid-19)
salgınının etkilerini gözden geçiren Taraflar, güçlü siyasi iradelerinden
beslenen iyi komşuluk ilişkilerini daha da geliştirme konusundaki
kararlılıklarını yinelemiş ve ikili ilişkilere dair kararların ortak çıkarlar
temelinde etkin bir şekilde uygulanması yönündeki kararlılıklarını ifade etmişlerdir,
Kovid-19 salgınına ilişkin olarak vatandaşlarına gerekli tıbbi hizmetlerin,
ilaçların, malzemelerin sunulmasında daha hazırlıklı olunmasını teminen
salgınla mücadelede daha yakın istişare ve işbirliğinin önemini
vurgulamışlardır,
- İki ülke arasındaki işbirliğinin daha da derinleştirilmesi
amacıyla, ikili ve bölgesel konularda her seviyede yakın siyasi diyaloğun ve
ikili ilişkilerin farklı veçhelerini kapsayan mekanizmalar çerçevesinde
istişarelerin sürdürülmesinin önemine vurgu yapmışlardır,
- İkili ticaret hacminde Kovid-19 dahil olumsuz küresel
koşullarından kaynaklanan azalma eğiliminin tersine çevrilmesini teminen ortak
çabaları yoğunlaştırma, bu çerçevede Karma Ekonomik Komisyon, Kara Ulaştırması
Ortak Komisyonu gibi mekanizmalardan tam olarak istifade etme ve yeni ekonomik
işbirliği alanları geliştirilmesi yönündeki taahhütlerini yinelemişlerdir,
- Ekonomik işbirliğinin daha da ilerletilmesi, ikili ticaret
hacminin artırılması, Kovid-19’un yarattığı ekonomik sınamaların aşılması
amacıyla, 28. Karma Ekonomik Komisyon Toplantısı’nı, salgının yarattığı şartlar
göz önünde bulundurulmak suretiyle mümkün olan en kısa zamanda gerçekleştirme
isteklerini ifade etmişlerdir,
- Tercihli Ticaret Anlaşması’ndan ortak çıkarlar temelinde tam
olarak yararlanılmasının, anlaşmanın kapsamının genişletilmesinin ve her iki
ülke işadamları için yatırım ortamının iyileştirilmesinin önemini
vurgulamışlardır,
- Halklar arası temasların daha fazla teşvikini teminen,
Kovid-19’un yarattığı risklerin bertaraf edilmesinin akabinde turizm ve kültür
alanlarında işbirliğinin daha da güçlendirilmesinde mutabık kalmışlardır,
- Enerji sektörünün önemine vurgu yaparak, ortak fayda
temelinde bu alanda işbirliğinin sürdürülmesinin önemini teyit etmişledir,
- PKK/PJAK ve bölgedeki tüm terör örgütlerinin Türkiye’nin ve
İran’ın güvenliğine karşı ortak tehdit teşkil ettiğini dikkate alarak, ortak
sınırlarda bulunan PKK/PJAK ve diğer terör örgütlerinin unsurlarının
eylemlerine karşı mevcut işbirliği mekanizmalarından tam olarak istifade
etmenin ve terörizme ve örgütlü suça karşı sonuç odaklı işbirliği amacıyla,
ortak operasyonlar dahil, eşgüdüm içinde adım atmanın her iki ülkenin
sorumluluğunda olduğunu vurgulamışlardır,
- Bölgesel güvenliği ve istikrarı artıran çok taraflı
diplomasinin müstesna bir başarısı olan ve Birleşmiş Milletler Güvenlik
Konseyi’nin 2231 sayılı kararı ile onaylanan Kapsamlı Ortak Eylem Planı’nın
(KOEP) muhafazasının önemini yeniden vurgulamışlar ve KOEP’in muhafazası için
BMGK’da ahiren ortaya konan geniş tabanlı desteği memnuniyetle
karşılamışlardır,
- Ortak çıkarları ilgilendiren bölgesel ve küresel konuları
ele almışlar ve bu bağlamda, evrensel olarak kabul gören ilkelerden, özellikle,
uluslararası hukuka tam saygı ve çatışmaların barışçı yollarla çözülmesi ile
kuvvet kullanımına veya kuvvet tehdidine başvurmama ilkelerinin, uluslararası
ilişkilere hâkim olmaya devam etmesi gerektiği görüşünü paylaşmışlardır,
- Suriye’nin egemenliğine, bağımsızlığına, birliğine ve toprak
bütünlüğüne olan kuvvetli taahhütlerini vurgulayarak, Suriye ihtilafının Astana
formatı çerçevesindeki tüm anlaşmalar doğrultusunda ve Birleşmiş Milletler
Güvenlik Konseyi’nin 2254 sayılı kararıyla uyumlu bir siyasi süreç yoluyla
çözüme kavuşturulabileceğine dair inançlarını teyit etmişlerdir,
- Irak’ın istikrarının, refahının ve güvenliğinin bölgesel ve
uluslararası barış ve istikrar için bir gereklilik olduğunun bilinciyle,
Irak’ın toprak bütünlüğünün, siyasi birliğinin ve egemenliğinin korunmasına
yönelik taahhütlerini teyit etmişler ve Irak Hükümeti’ne desteklerini
yinelemişlerdir,
- İsrail-Filistin ihtilafının kapsamlı, adil ve kalıcı
çözümüne sarsılmaz desteklerini vurgulamışlar, bu bağlamda, başkenti Kudüs olan
bağımsız ve egemen bir Filistin Devletinin kurulması ihtiyacını
yinelemişlerdir,
- Üçüncü ülkelerin Filistin Davasını zayıflatma girişimlerine
karşı Filistin'e desteklerini ifade etmişlerdir,
- Afganistan’da sürdürülebilir barışın ve istikrarın, ancak
gerçek anlamda Afgan öncülüğünde ve sahipliğinde olacak siyasi çözüme yönelik
bir barış süreciyle sağlanabileceğini vurgulamışlar ve böyle bir çözüme
desteklerini beyan etmişlerdir,
- İki ülkenin birlikte üye olduğu Birleşmiş Milletler, İslam
İşbirliği Teşkilatı, Ekonomik İşbirliği Teşkilatı, Asya’da İşbirliği ve Güven
Arttırıcı Önlemler Konferansı (CICA), Gelişen Sekiz Ülke (D-8) gibi
uluslararası örgütler çerçevesindeki işbirliğinin önemini vurgulamışlardır,
- Parlamentolararası Birlik (IPU), Asya Parlamenterler
Asamblesi (APA), İslam İşbirliği Teşkilatı Parlamento Birliği (İSİPAB) gibi
bölgesel ve uluslararası parlamenter örgütler çerçevesinde ikili işbirliğinin
teşvikini teminen iki ülke yasama organları arasındaki etkileşimin
kolaylaştırılması yönünde iyi niyetlerini ifade etmişlerdir."